Kurtuluş Savaşı sonrası Atatürk;Üreten bir Türkiye için demiryolu ulaşımını bir zaruret telakki eder ve önemli bir hamle gerçekleştirir.
Başlatılan demiryolu yapım seferberliği Cumhuriyet ekonomisinin, sosyal ve kültürel hayatın lokomotifi olmuştur.
Yüzlerce yerleşim yeri; demiryolu sayesinde;
İlk defa sinemayla,ý
İlk defa tiyatroyla,ý
İlk defa kütüphane trenleriyle, kitapla,ý
İlk defa gazeteyle,ý
İlk defa sağlık trenleri sayesinde doktorla,ý
İlk defa sıcak su tesisatıyla,ý
İlk defa bahçe düzenlemesiyle,ý
İlk defa Demirsporlar sayesinde sporla tanışıyorý
Uşak ili Banaz kazası Büyük Oturak İstasyonunda yöreyi istasyon istasyon gezen "Tarihi Sıhhiye Vagonu" yöre insanın sağlık hizmetlerine ve doktora ulaşmasında önemli vazifeler görmüş canlı bir tanıktır.
Bu hadise köyün ihtiyarları tarafından şöyle anlatılıyor;
"Bu uygulama 1980’ li yılların başına kadar sürdü. Eskiden karayolları yaygın değildi. Köylere ulaşmak da çok zordu. Afyon’dan gelen bir trenin arkasına üzerinde” Doktor “yazan bir vagon eklenirdi. Bu vagonda gerçekten bir doktor ve hemşire olurdu. Her cuma Büyük Oturak istasyonuna gelir tren doktor vagonunu bırakır, vagondaki doktor köylerden gelen hastaları muayene ederdi. Muayenesi bitirince, başka bir tren vagonu alır, Nohutova istasyonuna götürür, bu işlem diğer istasyonlarda devam eder dururdu.”
Vagonun içinde kuzineye benzer bir ısıtma sistemi var,buradan vagon ısınıyor ve doktorun yemek ve sıcak su ihtiyacı karşılanıyor. Vagonda bir de akü var. Aydınlanma işlemi de bu akü sayesinde yapılıyor.
Nerelerden nerelere geldik? Doktor vagonu, zor şartlarda verilen sağlık hizmetlerinden bugün 5 dakikada sağlık kurumalarına ulaşabildiğimizin canlı bir tarihi gibi, bütün yıpranmışlığına ve unutulmuşluğuna rağmen ayakta duruyor.
Bugün TCDD hastaneleri yok, 2001 yılında Sağlık Bakanlığına devredildi. Eğitim vagonu, sağlık vagonu da yok(Bu vagon hala ümit vaadiyor hayata döndürülebilir), korunmamış, saklanmamış.Kurum çalışanlarının sosyal hayatı da eskisi gibi değil artık.
Bu vagon derhal restorasyona tabi tutulmalı ve herkes, geçmişte sağlık hizmetlerinin ne zor şartlarda verildiğini yaşayarak görmelidir diye düşünüyoruz.
Hatta 2006 yılında İlaç sektörünün güçlü firması Novartis'in Sağlıklı yaşam konusunda bilgi vermek amacıyla hipertansiyon, diyabet, astım, epilepsi, kanser, parkinson, alzheimer, osteoporoz gibi çeşitli hastalıklar ile ilgili halk eğitim toplantıları düzenlendiği Novartis Sağlık Vagonu; 13 ilde toplam bin 317 kişiyi tarayarak "Türkiye Kardiyo-Metabolik Risk Faktörleri Çalışması" ile metabolik sendroma neden olduğu ileri sürülen insülin direncini hakkında araştırma yapıyor. Restore edilecek bu "Sıhhiye Vagonu"ile benzer bir projenin oluşturacağı farkındalık etkisinin daha yüksek olacağını hayal ediyoruz.
2015 yılında Uşak Tanıtım ve Kültür Gönüllüleri Derneği (UTKGD) olarak ziyaret ettiğimiz Uşak ili Banaz kazası Büyük Oturak İstasyonunda çürümeye terk edildiğini düşündüğümüz "Sıhhıye Vagonu" nun 3-4 ay önce götürüldüğünü öğreniyoruz.
Yaptığımız sorgulama sonucu yetkililer; "Sıhhıye Vagonu"nunun TCDD Alsancak Vagon Bakım Onarım-Revizörlük-Atelyesinde restore edilerek Balıkkesir'de teşhir edileceği "bilgisini veriyor.
Uşak'ta Kültürel Miras'ın savunucusu olma iddiasında ki derneğimiz Uşak Tanıtım ve Kültür Gönüllüleri Derneği (UTKGD) mensupları olarak kısa bir şaşkınlıktan sonra isyan ediyoruz.
Uşak,Ulubey,Eşme ve Banaz halkının yaşam kültüründe ve hatıralarında önemli bir yeri olan bu vagonun Uşak'ta değilde Balıkkesir'de sergilenecek olması nasıl bir anlayışa aittir?
Uşak ve bölgenin önemli bir kültürel miras ögesi olan bu değerin elden çıkması karşısında mülki amirlerimizin haberi var mıdır?
Uşak İl Kültür Müdürlüğü,Uşak Valiliği,Uşak İl Özel İdaresi,Banaz Belediye Başkanı,Banaz Kaymakamı,........vs. devletlü büyüklerimize buradan seslenmek istiyoruz!!!!
SIHHİYE VAGONUMUZUN RESTORE EDİLİP UŞAK DEVLET HASTANESİ BAHÇESİNDE SERGİLENMESİNİ İSTİYORUZ!!!!!!!
