Toprak; yer kabuğunu oluşturan kayaların, uzun yıllar boyunca parçalanıp ayrışması ile oluşan gevşek yeryüzü parçasına verilen genel isimdir. İnsan yaşamında oldukça önemlidir. Bunun sebebi ise besinlerimizi elde etmek için toprağa olan ihtiyacımızdır. Yalnızca insanlar değil, tüm doğa toprağa bağlıdır. Bitkiler ancak topraktaki su ve madensel maddeleri alarak büyüyüp gelişebilir.

İnsanlar ve hayvanlar dolaylı olarak besinleri topraktan sağlamalarının yanı sıra, toprağın üzerinde dolaşır ve barınırlar. Toprak yaşamdan gelir ve tıpkı insanlar gibi doğar ve yaşlanır. Milyonlarca organizmayı içinde barındırır. Yaşamın kaynağı olan toprak, Dünya üzerindeki tüm canlılar için bir koruyucu ve paha biçilmez bir hazinedir. Topraktaki beslenme zincirinde meydana gelebilecek bir aksama, tüm canlıların beslenme ilişkisini bozacaktır.

Dünya'da 1,5 milyar civarında insan açlıkla mücadele etmektedir. Küresel gıda üretiminin %95'i ise topraktan sağlanmaktadır. Uluslararası Toprak Bilimleri Birliği, 2002 yılında toprağın insan sağlığı ve doğal hayatın devamı üzerindeki önemine dikkat çekmek amacıyla 5 Aralık'ı Dünya Toprak Günü olarak kabul etti. 2013 yılında ise Birleşmiş Milletler (BM) 68. Genel kurulunda, Gıda ve Tarım Örgütü'nün (FAO) talebiyle 5 Aralık Dünya Toprak Günü olarak resmen kabul edildi.

Yaşamın vazgeçilmezi olan toprak, Sahip olduğu değerlerin kıymetini genelde bilmeyen insanoğlu tarafından hoyratça yapılan kullanım, betonlaşma, çarpık yapılaşma, erozyon, çoraklaşma, iklim değişiklikleri vb. birçok olumsuzluğun tehdidi altındadır.

Toprak kullanımındaki bozulmanın devam etmesi halinde, 2050 yılına gelindiğinde ekilebilir ve verimli arazilerin 1960 yılına oranla dörtte biri kadarının kullanılabileceği öngörülmektedir.

Bu nedenle, sürdürülebilir gıda güvenliği ve beslenme hedefleri, iklim değişikliği ile mücadele için temiz topraklara ihtiyaç vardır. Sağlıklı ve sürdürülebilir gelecek için Toprağımıza sahip çıkalım.

Erkan KAHRAMAN