Sevgili okurlar, bu yazımda sizlere küçük kesi ile yapılan baypas ameliyatları hakkında bilgi vermek istiyorum. Öncelikle koroner baypas ne demek ondan bahsedelim.

            Kalp damarlarında belli oranlarda daralma olduğunda ameliyat gereksinimi gündeme gelebilir. Yapılan ameliyatın adı koroner baypastır. Tıkalı olan damarda, tıkanıklığın daha ilerisine bir ek damar dikilerek, bu bölgeye kan akımı sağlanması hedeflenir. Klasik olarak baypas ameliyatları döş kemiğinin (sternum) tamamen açılması sonucu kalbe ulaşılması sonrasında yapılır. Her ne kadar kesi ilk duyumda korkutucu gelsede, çok ağrılı olmayan ve aslında nekahat dönemi nısbi kolay olan bir kesidir. Ancak teknolojide gelişmeye paralel olarak, modern yöntemlerde popüler olmuş ve hasta konforunu arttırmak ve nekahat dönemini kolaylaştırmak için daha küçük kesi ile yapılan kalp ameliyatları da gündeme gelmiştir.

            İlk dönemlerde yapılan ameliyatlar sıklıkla sol meme altında tam kaburga altından yapılan kesi ile kalbe ulaşılmakta ve baypas yapılabilmekte idi. Ancak, bu kesi sadece tek damar baypasa olanak sağlamakta ve bu sebeple oldukça kısıtlı olarak kullanılabilmekte idi. Ancak daha sonraları döş kemiğinin sadece alt kısmından yapılan kısmi kesilerle ameliyatlar geliştirildi. Burada temel prensip, yapılan 9-10 cm'lik kısıtlı cilt kesisi ile kemiğe ulaşarak, kemiğin sadece alt kısmının açılması ile kalbe ulaşmaktı. Bu kesinin en büyük avantajı sadece tek damar baypasa değil, her hastada olmasa da çoğu hastada çoklu damar baypaslara (ki benim yaptığım vakalarda 5'li baypas dahil vardır) olanak sağlamasıdır. Bu kesi her ne kadar küçük olsada ameliyat süresini uzatmamaktadır.

Küçük kesinin en büyük avantajı hastanın nekahat dönemini kolaylaştırmasıdır. Hastanın ameliyat sonrası dönemde ağrısı daha az olmakta, hasta daha erken ayaklanabilmekte ve dolayısıyla daha çabuk iyileşmektedir. Hasta işbaşı daha erken yapabilmekte, sosyal hayatına daha erken normalize olarak dönebilmektedir. Ağrı kesici ihtiyacı azalmaktadır. Özellikle şişman ve düşkün hastalarda nekahat döneminin rahatlaması ve kısalması, daha erken hareket kabiliyetine ulaşılması olası akciğer ve diğer organ komplikasyonlarını azaltmaktadır.

            Ancak bilinmelidir ki, her hasta bu ameliyatlara uygun değildir, çünkü anatomik yapı her hastada buna müsade etmemektedir. Hasta olarak hekim ile küçük kesi ile ameliyat opsiyonunu tartışmak ve istemek tabi ki doğal haktır. Ancak unutulmamalıdır ki, hasta için en iyi sonucu veren yöntem, hekimin daha tecrübeli olduğu ve kendini daha iyi hissettiği yöntemdir. Dolayısıyla küçük kesi ile baypas ameliyatına alışkın olmayan hekimlerden, ısrarla bu kesiyi talep etmek hastaya fayda sağlamayacaktır.

            Bir sonraki yazıda, başka bir konuda görüşmek üzere esenlikler dilerim.

Doç. Dr. A. Barış Durukan

Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı